وایزن یک بازی کارتی سبک تریک است که در بلژیک محبوبیت دارد. این بازی مناسب چهار نفره میباشد و با یک بسته کارت 52 عددی انجام میشود.
معرفی، آموزش و بررسی بازی کارتی وایزن (Wiezen)
وایزن یک بازی کارتی سبک تریک است که در بلژیک محبوبیت دارد. این بازی مناسب چهار نفره میباشد و با یک بسته کارت 52 عددی انجام میشود. در این مقاله از بیوکازینو به معرفی و آموزش این بازی خواهیم پرداخت. پس همراه ما باشید.
معرفی بازی وایزن (Wiezen)
در این مقاله با نسخهای از ویست که در بلژیک بازی میشود آشنا خواهیم شد. وایزن (Wiezen) کلمه فلاندری برای ویست (Whist) است. این بازی، نسخه مرسوم ویست که در قرن نوزدهم در سراسر اروپا انجام میشد نیست، بلکه نسخهای دارای بخش پیشنهاد است. این نسخه برآمده از بازی بوستون ویست (Boston Whist)، و تا حدودی شبیه به بازی بریتانیایی سولو ویست و بازی هلندی ریکن (Rikken) است. نسخه پیچیدهتر دیگری از ویست بلژیکی، که به زبان فلاندی کلارنوایزن (Kleurenwiezen) و در فرانسوی با عنوان ویست ا لا کولر (Whist à la Couleur) شناخته میشود، در صفحه دیگری توضیح داده شده است.
بازیکنان و کارتها
وایزن یک بازی تریک ساده همراه با بخش پیشنهاد و برای چهار بازیکن است. هر بازیکن برای خودش بازی میکند، اگرچه در هر تقسیم کارت تیمهایی به صورت موقتی تشکیل میشوند: یک در برابر سه یا دو در برابر دو. در وایزن از یک بسته استاندارد 52 کارتی استفاده میشود، کارتها در هر خال از بالا تا پایین به صورت A-K-Q-J-10-9-8-7-6-5-4-3-2 رتبه بندی میشوند. در بلژیک، آس، شاه، بی بی و سرباز معمولاً به ترتیب دارای نمادهای 1، R، D، V هستند.
تقسیم کارت
اولین دیلر به طور تصادفی انتخاب میشود. نوبت تقسیم کارت پس از هر دست به سمت چپ میچرخد. تقسیم کارت، پیشنهاد و بازی در جهت عقربههای ساعت است. کارتها در ابتدای جلسه بر زده میشوند و دیگر در میانه بازی این کار انجام نمیشود. کارتهای بر زده شده توسط بازیکن سمت راست دیلر کات میشوند.
دیلر یک دسته 4 کارتی به هر بازیکن میدهد. در ادامه یک بسته 4 کارتی دیگر و در نهایت یک بسته 5 کارتی به افراد داده میشود؛ به نحوی که همه 13 کارت داشته باشند. آخرین کارت رو به بالا داده میشود تا تمامی افراد آن را ببینند. این خال نمایش دهنده حکم است. این کارت آشکار شده بخشی از دست دیلر بوده و به محض پایان پیشنهاد و شروع بازی توسط دیلر برداشته میشود.
پیشنهاد (مناقصه)
بخش پیشنهاد از بازیکن سمت چپ دیلر آغاز شده و در جهت عقربههای ساعت دور میز ادامه مییابد.
پیشنهادات احتمالی به ترتیب صعودی به شرح زیر هستند:
- پاس: هیچ پیشنهادی داده نمیشود. پیشنهاد دهنده از دادن هر گونه پیشنهاد در ادامه بازی حذف میشود.
- راگ (Vraag – پروپوزال): با گفتن “Ik vraag” (من میپرسم)، پیشنهاد دهنده ادعا میکند که دست کم 8 تریک را به دست خواهد آورد. بازی به صورت تیمی با بازیکن دیگری که هنوز مشخص نشده است انجام میشود. خال کارت برگردانده شده خال حکم خواهد بود.
- میگان (Meegaan – پذیرش): اگر پیشنهادی ارائه شده باشد، بازیکن دیگر با گفتن “Ik ga mee” (من با آن جلو میروم) میتواند این گزینه را بپذیرد. اگر هیچ کس با پیشنهادی بالاتر اورکال نکند، پیشنهاد دهنده و بازیکنی که آن را پذیرفته است به عنوان شریک در برابر دو بازیکن دیگر به رقابت میپردازند. خال کارت برگردانده شده به عنوان حکم تلقی شده و افراد تلاش میکنند تا دست کم در 8 تریک برنده شوند.
- انفرادی (solo): پیشنهاد دهنده متعهد میشود که حداقل 5 تریک را با بازی به صورت انفرادی به دست بیاورد. خال کارت برگردانده شده خال حکم است.
- کلاین میزری (Kleine Miserie – مصائب کوچک): لازم به ذکر است که این پیشنهاد در اغلب مواقع مجاز نیست. تمامی بازیکنان یک کارت خود را به صورت رو به پایین دور میاندازند. پس از آن پیشنهاد دهنده باید تمامی 12 تریک باقی مانده را بدون وجود هیچ خالی به عنوان حکم از دست بدهد.
- پیکو (pico): لازم به ذکر است که این پیشنهاد در اغلب مواقع مجاز نیست. پیشنهاد دهنده به تنهایی بازی میکند. وی باید تنها در یک تریک برنده شود. این گزینه هم بدون خال حکم انجام میشود.
- اباندنس یا اواندنس یا اپندنس (Abondance یا Avondans یا Appendance): پیشنهاد دهنده متعهد میشود که با بازی به صورت انفرادی دست کم در 9 تریک برنده شود. خال حکم توسط پیشنهاد دهنده انتخاب میشود.
- اباندنس این تروف (Abondance in Troef – اباندنس در حکم): پیشنهاددهنده متعهد میشود که دست کم در کسب 9 تریک با بازی به صورت انفرادی موفق عمل کند. خال کارت برگردانده شده خال حکم است.
- میزری (Miserie): پیشنهاد دهنده متعهد میشود که تمامی تریکها را از دست بدهد. وی به تنهایی و بدون وجود حکم بازی میکند.
- ترول (Troel): پیشنهاد دهنده دست کم سه آس در دست دارد. وی متعهد میشود که حداقل 8 تریک را با بازی به همراه یک شریک به دست آورد. در صورتی که پیشنهاد دهنده ترول سه آس داشته باشد، شریک وی فردیست که مالک چهارمین آس است. خال این آس چهارم نمایشگر خال حکم است. اگر پیشنهاد دهنده ترول هر چهار آس را داشته باشد، شریک وی فرد دارنده بالاترین کارت دل، که در دست پیشنهاد دهنده نیست، خواهد بود. در این حالت حکم دل است.
- میزری باز یا میزری اوپ تافل یا میزری اورت (Open Miserie یا Miserie op Tafel یا Misère Ouverte): پیشنهاد دهنده متعهد میشود که تمامی تریکها را از دست بدهد. در این گزینه وی به تنهایی و بدون حکم بازی میکند. پس از اتمام اولین تریک، دست پیشنهاد دهنده رو به بالا بر روی میز قرار میگیرد.
- سولو اسلیم (Solo Slim): پیشنهاد دهنده متعهد میشود که تمام 13 تریک را با بازی به صورت انفرادی برنده شود. خال حکم توسط شخص وی انتخاب میشود.
بازیکن سمت چپ دیلر میتواند پاس بدهد یا پیشنهاد دهد یا “صبر کند” (wachten). با صبر کردن، اگر بازیکن دیگری پروپوزال را پیشنهاد بدهد و دو بازیکن دیگر پاس بدهند، حق قبول پروپوزال را برای خود محفوظ نگه میدارد. فقط بازیکن سمت چپ دیلر حق صبر کردن را در اختیار دارد. پس از صبر کردن، تنها گزینه او در نوبت دوم پذیرش پروپوزال یا پاس دادن است. او نمیتواند پیشنهاد دیگری ارائه دهد.
پس از اولین بازیکن، هر بازیکن به نوبه خود و در جهت عقربههای ساعت، باید یا پاس بدهد یا بالاتر از بالاترین پیشنهاد موجود را ارائه دهد. بازیکنی که پاس داده باشد نمیتواند دوباره در مناقصه شرکت کند.
میگان یا پذیرش تنها در صورتی میتواند پیشنهاد شود که کسی پروپوزال داده باشد. اگر بازیکنی اظهار کند (پروپوزال) و کسی آن را نپذیرد، پیشنهاد دهنده میتواند پیشنهاد خود را به سولو یا هر گزینه دیگری تغییر دهد. این تنها راهی است که میتوان سولو را پیشنهاد داد.
کلاین میزری، پیکو، میزری یا میزری اوپ تافل از این قاعده که هر پیشنهاد باید بالاتر از آخرین پیشنهاد باشد مستثنی هستند. به عنوان مثال اگر بالاترین پیشنهادی تاکنون میزری باشد، این امکان برای سایر بازیکنان که پاس ندادهاند نیز امکان دادن میزری وجود دارد. اگر کسی پیشنهاد بالاتری ندهد، این قراردادهای میزری به صورت همزمان انجام میشوند. با این حال، اگر دو بازیکن پیشنهاد بالاتر کلاین میزری را مطرح کرده و در ادامه بازیکن سوم پیکو را پیشنهاد دهد، پیکو جایگزین پیشنهادات کلاین میزری خواهد شد. یک یا هر دو پیشنهاد دهنده کلاین میزری میتوانند پیشنهاد خود را به پیکو افزایش داده تا همزمان با پیشنهاددهنده پیکو به رقابت بپردازند.
اگر هر چهار بازیکن در اولین نوبت خود پاس بدهند، یا بازیکن اول صبر کرده و سه نفر دیگر پاس دهند، آنگاه کارتها ریخته میشوند. در چنین وضعیتی دیلر قبلی دوباره تقسیم کارت را انجام میدهد. اگر کسی پیشنهاد دهد، بخش مناقصه در جهت عقربههای ساعت دور میز به تعداد دفعات لازم و تا زمانی که قرارداد منعقد شود ادامه مییابد؛ این بدین معنیست که یا پزوپوزال و پذیرش صورت گرفته و کسی پیشنهاد بالاتری نداده است، یا فردی یکی از گزینههای بالاتر را پیشنهاد داده و سه بازیکن دیگر پاس دادهاند؛ یا این که یک یا چند بازیکن به صورت همزمان کلاین میزری، پیکو، میزری یل میزری اوپ تافل را پیشنهاد داده و دیگران پاس دادهاند.
بازیکنی که سه یا چهار آس دارد موظف است در اولین نوبت ترول را پیشنهاد کند؛ مگر اینکه بازیکن دیگری پیش از وی پیشنهاد بالاتری داده باشد. ترول را تنها میتوان توسط سولو اسلیم و یا میزری اوپ تافل فراخوانی کرد.
هنگام پیشنهاد اباندنس یا سولو اسلیم، بازیکن خال حکم را همراه با پیشنهاد خود اعلام نمیکند؛ بلکه منتظر میماند تا سایر بازیکنان پاس بدهند. وی بلافاصله پیش از اولین لید، حکم را اعلام میکند. هر یک از چهار خال، از جمله خال کارت نمایش داده شده را میتوان به عنوان حکم انتخاب کرد. پیشنهاد اباندنس در حکم تنها برای فراخوانی پیشنهاد اباندنس یک بازیکن دیگر استفاده میشود. امتیازات دو پیشنهاد یکسان است.
نحوه انجام بازی وایزن (Wiezen)
در تمام قراردادها به جز ترول و سولو اسلیم، بازیکن سمت چپ دیلر هدایتگر اولین تریک خواهد بود. وی میتواند هر کارتی را به تریک هدایت کند. بازیکنان در صورت امکان باید از خال این کارت پیروی کنند. بازیکنی که نتواند از خال پیروی کند میتواند هر کارتی را بازی کند. اگر حکم به تریک وارد شود، بالاترین حکم برنده این تریک خواهد شد. اگر در تریک حکم وجود نداشته باشد، با بالاترین کارت از خال هدایت شده برنده میشود. برنده تریک هدایتگر تریک بعدی خواهد شد.
در ترول با سه آس، دارنده آس چهارم باید آن را به تریک اول هدایت کند. خال این آس نمایشگر حکم است. اگر پیشنهاد دهنده ترول تمامی آسها را در اختیار داشته باشد، باید این موضوع را اعلام کند. وی دارنده بالاترین کارت دلی را که خودش در دست ندارد به عنوان هم تیمی فرا میخواند. در ادامه دارنده این کارت دل بازی را شروع میکند؛ وی باید این کارت دل را به اولین تریک هدایت کند. در این وضعیت دل حکم است.
در سولو اسلیم، پیشنهاد دهنده هدایتگر اولین تریک خواهد بود.
امتیازدهی در وایزن
در قراردادهایی که در آن دو بازیکن در مقابل دو بازیکن دیگر به رقابت میپردازند، هر یک از دو عضو تیم بازنده ارزش قرارداد را پرداخت میکنند؛ به همین ترتیب هر یک از اعضای تیم برنده نیز همان میزان را دریافت میکنند. هنگامی که یک بازیکن به صورت انفرادی در برابر دیگران بازی میکند، پرداخت در صورت باخت بر عهده وی است. این بازیکن ارزش قرارداد را از هر یک از سه رقیب دریافت میکند و همین میزان را به دیگر رقبا میپردازد؛ بنابراین بازیکن انفرادی، به صورت کلی سه برابر ارزش قرارداد را برنده شده یا میبازد. هنگامی که دو بازیکن پیشنهاد میزری میدهند، هر دو قرارداد به طور جداگانه منعقد میشوند. هر پیشنهاد دهنده به هر یک از سه بازیکن دیگر پرداخت کرده یا از آنها دریافت میکند.
ارزش قرارداد بین گروههای مختلف از بازیکنان بسیار متفاوت است. تام تمپلائره (Tom Tempelaere) نحوه پرداخت را به صورت زیر ارائه کرده است. هر دست با پول تسویه میشود. یک سهم در هر واحد به صورت رایج برابر با 5 یوروسنت است.
- راگن و میگان (اظهار و پذیرش): 1 واحد، به اضافه 1 برای هر اورتریک یا آندرتریک. اگر در هر 13 تریک برنده شوید این میزان دو برابر میشود.
- سولو: 1 واحد، به اضافه 1 برای هر اورتریک یا آندرتریک. در صورت برنده شدن هر 13 تریک، این میزان دو برابر میشود.
- کلاین میزری: 5 واحد
- پیکو: 6 واحد
- اباندنس: 8 واحد – اورتریک و آندرتریک ارزشی ندارد.
- میزری: 10 واحد.
- ترول: 2 واحد به اضافه 2 برای هر اورتریک یا آندرتریک. در صورت برد تمامی 13 تریک، این میزان دو برابر میشود.
- میزری اوپ تافل: 16 واحد.
- سولو اسلیم: 24 واحد.
در راگن، میگان و ترول، هر بازیکن از تیم بازنده به هر یک از اعضای تیم برنده پول پرداخت میکند. به عنوان مثال اگر A پروپوزال بدهد، B پذیرش کند، و آنها دقیقاً در 8 تریک برنده شوند، هر کدام 2 واحد (1 از C و 1 از D) دریافت میکنند؛ در واقع C و D هر کدام 2 واحد پرداخت میکنند. اگر این دو در 10 تریک برنده شوند، A و B هر کدام 6 واحد برنده خواهند شد. C و D هر کدام ملزم به پرداخت 6 واحد خواهند بود.
اگر آنها فقط 7 تریک (1 آندرتریک) به دست بیاورند، A و B هر کدام 4 واحد پرداخت کرده و C و D هر کدام 5 واحد برنده میشوند. اگر A و B در تمامی تریکها برنده شوند، هر کدام 24 واحد کسب میکنند (1 واحد برای بازی، به اضافه 5 اورتریک، به 12 دوبل میشود، از هر رقیب).
در قراردادهایی که یک بازیکن به صورت انفرادی در مقابل سه بازیکن دیگر به رقابت میپردازد، بازیکن انفرادی مبلغ متناسب را از هر رقیب دریافت کرده یا این میزان را به هر کدام پرداخت میکند. به عنوان مثال، برای برنده شدن 7 تریک در یک سولو (2 اورتریک) شما 3 واحد (1 + 2) از هر رقیب برنده میشوید؛ در مجموع 9 واحد.
وقتی قراردادها به صورت همزمان انجام میشوند، همه افراد ملزم به پرداخت هستند. به عنوان مثال: A، B و C همه پیکو بازی میکنند. A و C برنده میشوند، اما B میبازد. بنابراین A از هر کدام 6 واحد برای پیکوی خود، به اضافه 6 واحد دیگر از B برای پیکوی از دست رفته، دریافت میکند. با این حال وی 6 واحد برای برد پیکو به C میپردازد. در این وضعیت سود خالص برای A 18 واحد است. B باید به هر کدام 6 واحد برای باخت، به اضافه 6 واحد دیگر به A و C برای پیکوهای برنده شده بپردازد. مجموع باخت وی برابر با 30 واحد است. C مانند A برنده 18 واحد خواهد شد. D برای دو پیکو برنده شده پرداخت کرده و از پیکوی بازنده دریافت خواهد کرد؛ بدین ترتیب ضرر خالص وی تنها 6 واحد است.
انواع بازی وایزن (Wiezen)
اکثر بازیکنان ترجیح میدهند که کلاین میزری (مصائب کوچک) را حذف کنند؛ دلیل این امر این است که یا به راحتی بر روی آن پیشنهاد داده میشود یا در اغلب مواقع راگن و میگان فراخوانی میشود. این روند منجر به خراب شدن بازی خواهد شد. پیکو در اغلب مواقع گزینهای قابل استفاده است؛ علت این امر دشوار بودن و استراتژی جذاب موجود در آن است.
برخی از بازیکنان به نحوی بازی میکنند که در آن واژه ترول پیش از شروع به دادن پیشنهاد اصلی گفته شود، نه در دور اول پیشنهاد. بنابراین پس از تقسیم کارت، هر بازیکن میگوید «ترول» یا «پاس ترول». اگر هر چهار نفر «پاس ترول» را اعلام کنند، پیشنهاد شروع میشود. اگر کسی ترول را انتخاب کرده باشد فقط میتواند توسط سولو اسلیم یا میزری اوپ تافل فراخوانی شود.
بسیاری از بازیکنان به هم تیمی پیشنهاد دهنده ترول اجازه میدهند به جای اینکه آس فراخوانده شده را به اولین تریک هدایت کند، یک خال متفاوت را بازی کند؛ در این حالت خال کارت هدایت شده به حکم تبدیل میشود. در این وضعیت قرارداد به جای 8 تریک، 9 تریک است؛ پیشنهاد دهنده ترول باید آس خال هدایت شده را در تریک اول بازی کند. در این نسخه، زمانی که پیشنهاد دهنده هر چهار آس را در اختیار داشته باشد، قرارداد همیشه برای کسب 9 تریک انجام میشود. در این وضعیت هم تیمی یک کارت از هر خالی را برای آس پیشنهاد دهنده هدایت میکند. این خال تعیین کننده حکم است.
برخی به نحوی بازی میکنند که در آن جفت بازیکن پروپوزال دهنده و پذیرش کننده دست کم باید در 9 تریک به جای 8 تریک برنده شوند. در این مورد ترول همیشه برای کسب 9 تریک منعقد میشود.
برخی از بازیکنان اباندنس در حکم را به رسمیت نمیشناسند؛ در عوض دادن پیشنهاد اباندنس 10، 11 یا 12 را برای اورکال اباندنس 9 مجاز میدانند. همچنین برخی افراد خالهای حکم را به ترتیب به صورت دل (بالا)، خشت، گشنیز، پیک (کم) رتبهبندی میکنند. به همین صورت به یک اباندنس در خال بالاتر اجازه میدهند که یکی از خالهای پایینتر را اورکال کند. این قانون در کلاورن وایزن نیز یافت میشود. بازیکنی که میخواهد با خال حکم پایینتر بازی کند، میتواند با دادن پیشنهاد برنده شدن تعداد بیشتری از تریکها، از اباندنس در خال بالاتر پیشی بگیرد. به عنوان مثال، «9 دل» را میتوان با «10 گشنیز» اورکال کرد؛ این نیز به نوبه خود میتواند با «10 دل» اورکال شود و به همین ترتیب.
برخی حتی در صورت دادن پیشنهاد برای کسب تریکهای بیشتر مبلغی یکسان را برای اباندنس پرداخت میکنند. برخی افراد نیز برای پیشنهاد 10، 11 یا 12 تریک، پرداختهای بالاتری را اعطا میکنند (نه برای کسب تریکهای اضافی در زمانی که فقط 9 تریک را پیشنهاد دادهاید). در نسخه اول، شما اباندنس 10 را تنها برای اورکال کردن اباندنسهای دیگر پیشنهاد میدهید. در نسخه دوم شما میتوانید اباندنس بالاتر را انتخاب کرده تا در صورت موفقیت، مبلغ بیشتری دریافت کنید.
برخی افراد با گزینههایی با عناوین “Ronde Pas” (دور گذرانده شده) یا “Totale Miserie” (مصائب کامل) بازی میکنند. اگر همه افراد پاس بدهند، یکی از بازیهای لیست زیر انجام میشود (تمامی بدون حکم). اولین باری که همه افراد پاس بدهند اولین بازی انجام میشود. دفعه بعدی که همه پاس دادند، دومین بازی موجود در لیست انجام شده و سپس سومین بازی صورت میگیرد؛ در ادامه این روند به بازی اول بازگشته و به همین ترتیب ادامه مییابد.
- باختن تریک نهایی: بازیکنی که آخرین تریک را برنده شود، بازنده است. وی ملزم به پرداخت 4 واحد به بازیکنان دیگر است.
- بدون بی بی: در این نسخه هدف این است که در تریکهای کسب شده تا حد ممکن از گرفتن کارت بی بی پرهیز کنید. بازیکنی که بیشترین بی بی را در دست داشته باشد به هر بازیکن دیگر 4 واحد پرداخت میکند. اگر دو بازیکن هر کدام دو بی بی داشته باشند، هر یک 8 واحد از دست داده و دو رقیب 8 واحد برنده میشوند. اگر هر یک از بازیکنان یک بی بی داشته باشد، هیچ مبلغی دریافت و پرداخت نمیشود.
- کمترین تریک: هدف این است که تا حد امکان تریک کمتری را به دست آورید. بازیکنی که کمترین تریک را کسب کند 4 واحد از هر بازیکن دیگر دریافت میکند. اگر بیش از یک بازیکن در کمترین تعداد تریک مساوی باشند، هر کدام 4 واحد از بازیکن دیگر دریافت میکنند.
کارته بلانچ (Carte Blanche): برخی به نحوی بازی میکنند که در آن بازیکنی که سرباز، بی بی یا شاه در دست ندارد، میتواند (اما موظف نیست) قبل از شروع پیشنهاد، “کارته بلانچ” را اعلام کند. در چنین حالتی تنها پیشنهادهای میزری اوپ تافل و سولو اسلیم مجاز هستند. کارته بلانچ نسبت به ترول در اولویت است. اگر کسی سولو اسلیم یا میزری اوپ تافل را پیشنهاد ندهد، کارتها ریخته شده و تقسیم کارت جدیدی صورت میگیرد.
ویلبلکوایزن (Vuilbakwiezen): در این نسخه، دیلر 17 کارت به هر رقیب میدهد. وی تنها یک کارت را به صورت رو به پایین برای خود برمیدارد. این کارت نمایش دهنده خال حکم است. هر یک از رقبای دیلر 4 کارت را به صورت رو به پایین دور میاندازند. این 12 کارت به همراه کارتی که دیلر برداشته است، تشکیل دهنده دست وی هستند. پس از دور ریختن کارتها توسط رقبا، تک کارت دیلر رو به بالا چرخنده میشود. روند بازی و بخش پیشنهاد مانند وایزن عادی ادامه مییابد.
Leave a Comment