آموزش و بررسی بازی حکم (Hokm)

مقدمه

حکم یکی از بازی‌های با ورق و مبتنی بر مهارت و ترفند است که از محبوب‌ترین بازی‌های ورق در میان ایرانیان به شمار می‌رود. هدف نهایی این بازی، این است که اولین تیم یا بازیکنی باشید که 7 امتیاز دریافت می‌کند. نوبت افراد برای بازی خلاف جهت عقربه ساعت تعیین می‌شود.
حکم درواقع به معنای “دستور یا قانون” است، اما در اصطلاحات بازی با ورق معادل فارسی Trump Suit محسوب می‌شود. با ادامه این مطلب از بیو کازینو همراه باشید.

حاکم کیست؟

در ابتدای هر دست (هر دور بازی) یکی از بازیکنان به عنوان حاکم تعیین می‌شود. معنای لغوی حاکم، “فرمانده یا قانون‌گذار” است و در اصطلاحات بازی با ورق، به بازیکنی اطلاق می‌شود که امتیازات مخصوصی را در طول بازی دارد. این امتیازات در بازی حکم به این صورت هستند:
-اولین کارت‌ها را دریافت می‌کند.
-حکم می‌کند یا درواقع انتخاب می‌کند که کدام خال بیشترین ارزش را دارد و برنده دست خواهد بود.
-فردی باشد که بازی را در آن دست شروع می‌کند.

کارت‌ها و بازیکنان

می‌توان حکم را دونفره، سه‌ نفره و یا چهارنفره بازی کرد. درصورتی‌که چهار بازیکن داشته باشیم، بازیکن‌ها باید دوبه‌دو تیم تشکیل دهند و هم‌ تیمی‌ها روبه‌ روی هم بنشینند. حکم با 52 کارت بازی می‌شود و ارزش کارت‌های هر خال به ترتیب از بیشتر به کمتر به صورت روبه‌رو هستند: A, K, Q, J, 10, 9, 8, 7, 6, 5, 4, 3, 2

انواع حکم

حکم چهارنفره

بازیکنان به دو تیم تقسیم می‌شوند، و هم‌تیمی‌ها روبه‌روی هم قرار می‌گیرند.

تعیین حاکم، هم‌ تیمی او و توزیع‌ کننده ورق (دیلر) چگونه صورت می‌گیرد؟

یکی از بازیکنان، ورق‌ها را یکی‌یکی و در خلاف جهت عقربه ساعت بین بازیکنان دیگر توزیع می‌کند؛ اولین کسی که آس را دریافت کند، حاکم دست خواهد بود. اگر هم‌ تیمی‌ها از قبل تعیین شده بودند که بازی آغاز می‌شود، و در غیر این صورت توزیع ورق‌ها با همان ترتیب (بین همه افراد به غیر از حاکم) ادامه پیدا می‌کند تا زمانی که دومین آس رو شود. دومین نفری که آس را دریافت می‌کند یار حاکم خواهد بود و در صورت نیاز، بازیکن‌ها باید ترتیب نشستن خود را تغییر دهند به شکلی که دونفری که در یک تیم هستند روبه‌روی هم قرار بگیرند. بازیکنی که سمت چپ حاکم قرار دارد و عضو تیم حریف اوست، دیلر یا کسی است که ورق‌ها را توزیع می‌کند یا به اصطلاح دست می‌دهد.

تقسیم ورق‌ها

بازیکنی که سمت چپ حاکم قرار دارد، بعد از برزدن ورق‌ها، طی 3مرحله به هر بازیکن 13کارت می‌دهد؛ در مرحله اول هر بازیکن 5کارت و در دو مرحله بعد هر بازیکن 4کارت دریافت می‌کند. توزیع کارت‌ها از حاکم شروع می‌شود و آخرین نفری که کارت می‌گیرد، دیلر است. حاکم بعد از دریافت 5کارت اول خود باید حکم را انتخاب و اعلام کند. برای جلوگیری از هر تقلبی، بعد از دادن 5ورق اول به حاکم، توزیع کارت‌ها متوقف می‌شود و یار حاکم کارتی دریافت نمی‌کند تا زمانی که حاکم خال برنده یا حکم را اعلام کند.

طریقه بازی

اولین ورق را حاکم می‌اندازد و هر بازیکن باید به‌ ترتیب ورقی بیندازد که خال آن با خال اولین ورق آن دور یکی باشد. اگر بازیکنی ورقی از آن خال نداشته باشد، می‌تواند هر ورق دیگری را بازی کند. تیمی که باارزش‌ترین ورق براساس خال زمینه را بازی کرده است صاحب همه کارت‌های روی زمین می‌شود و برنده دور است. نکته این‌جاست که ارزش هر ورقی از خال حکم، از بقیه ورق‌ها بیشتر است. اگر هیچ کارتی از حکم بازی نشده باشد، امتیاز به تیمی می‌رسد که براساس خال زمینه یا اولین کارت آن دست، باارزش‌ترین کارت را بازی کرده باشد. برنده دور، دور بعدی را شروع می‌کند.

امتیازات چگونه محاسبه می‌شوند؟

اولین تیمی که 7دور را برنده شود، دست را می‌برد و یک امتیاز می‌گیرد. اگر تیم حاکم برنده دست شود و امتیاز هر 7 دور را بگیرد، درحالی‌ که تیم مقابل هیچ دوری را نگرفته باشد، تیم حاکم به‌جای یک امتیاز دو امتیاز کسب می‌کند. اما اگر تیم مقابل حاکم دست را با بردن 7دور اول برنده شود، به جای یک امتیاز، 3 امتیاز کسب می‌کند. اولین تیمی که 7 امتیاز بگیرد، برنده بازی خواهد شد.
اگر تیم حاکم دست را بگیرد، حاکم همچنان حاکم می‌ماند و دیلر دست اول، باز هم دست می‌دهد. اگر تیم مقابل حاکم برنده دست شود، بازی به سمت راست می‌چرخد (جهت بازی بازیکن‌ها تغییر می‌کند)، حاکم قبلی ورق‌ها را توزیع می‌کند و بازیکنی که سمت راست او نشسته حاکم دست بعد خواهد شد.

حکم سه‌ نفره

تعیین حاکم و دیلر

قبل از شروع بازی، یکی از ورق‌های شماره 2 کناربگذارید، 51 کارت باقی می‌ماند که به هر بازیکن 17 کارت می‌رسد. یکی از بازیکن‌ها در جهت خلاف عقربه‌ ساعت جلوی هرکس یک کارت قرار می‌دهد، تا جایی که اولین آس رو شود. اولین کسی که صاحب ورق آس شود، حاکم است و بازیکن سمت چپ او دیلر خواهد بود.

تقسیم ورق‌ها

دیلر، ورق‌ها را در 4 مرحله بین بازیکنان توزیع می‌کند؛ در مرحله اول هر بازیکن 5 کارت و در دو مرحله بعدی 4 کارت دریافت می‌کند. حاکم اولین کارت‌ها را دریافت می‌کند و نوبت بازیکنان خلاف جهت عقربه ساعت است. توزیع کارت‌ها بعد از اولین 5 کارت متوقف می‌شود تا حاکم حکم را اعلام کند و سپس توزیع باقی کارت‌ها ادامه پیدا می‌کند.

شیوه بازی

حاکم اولین ورق را بازی می‌کند و هر بازیکن باید در خلاف جهت عقربه ساعت و به‌ترتیب، بازی را براساس خال زمینه دنبال کند. اگر بازیکن کارتی از خال زمینه نداشته باشد، می‌تواند هر کارت دیگری را بازی کند. باارزش‌ترین ورق خال حکم، برنده دور است و اگر ورقی از حکم بازی نشده باشد، دور به بازیکنی واگذار می‌شود که باارزش‌ترین کارت را بازی کرده باشد. برنده دور، دور بعدی را شروع می‌کند.

محاسبه امتیازات

-اگر بازیکنی تمام 7دور را ببرد، دست تمام می‌شود و برنده، اگر حاکم باشد 2امتیاز و اگر حاکم نباشد 3امتیاز کسب می‌کند.
-برنده کسی است که بتواند تعدادی از دورها را ببرد که بازیکن دیگری نتواند تعداد دور بیشتر یا مساوی آن بگیرد. برای مثال، اگر دورها به‌صورت 7-4-3 باشند، بازی باید ادامه پیدا کند زیرا ممکن است بازیکن دیگری هم 7دور را ببرد، اما در 7-4-4، بازیکنی که 7دور را برده دست را می‌برد چراکه بازیکنان دیگر نمی‌توانند بیشتر از 6دور را برنده شوند.

به همین ترتیب، با 8-3-1 دست ادامه یافته اما با 8-2-2 دست به نفع بازیکنی که 8دور را گرفته تمام می‌شود. در چنین شرایطی برنده دست، یک امتیاز کسب می‌کند.
-اگر دو بازیکن در تعداد دورها با هم مساوی شوند، نفر سوم (بازیکنی که دورهای کمتری را برده است) برنده دست خواهد بود و یک امتیاز می‌گیرد. بنابراین مثلا در شرایط 7-7-3، بازیکنی که 3دور را گرفته برنده است.
-اولین بازیکنی که 7امتیاز کسب کند، برنده بازی خواهد بود.
-اگر حاکم برنده دست باشد، در دست بعدی هم حاکم است و همان فردی که در دست اول کارت‌ها را توزیع کرده، کار خود را تکرار می‌کند. در غیر این‌صورت حاکم ورق‌ها را توزیع می‌کند و بازیکن سمت راست او حاکم دست بعد خواهد شد.

حکم دونفره

تعیین حاکم و دیلر

یکی از بازیکنان به شکل یکی‌درمیان کارت‌ها را جلوی خود و بازیکن دیگر قرار می‌دهد، و مثل حکم‌های سه و چهارنفره، کسی که اولین آس را دریافت کند حاکم است و بازیکن دیگر ورق‌ها را توزیع می‌کند.

تقسیم و توزیع ورق‌ها

در تقسیم ورق‌ها ابتدا یکی از 2ها کنار گذاشته می‌شوند. 5کارت به هر بازیکن داده می‌شود و باقی کارت‌ها به‌صورت پشت‌ورو روی زمین قرار می‌گیرند. حاکم حکم را اعلام می‌کند و سپس از میان 5کارت خود، 2کارت که ارزش کم‌تری دارند را کنار می‌گذارد. بازیکن حریف هم به همین ترتیب 2کارت را کنار می‌گذارد.

سپس حاکم ورق رویی را از کارت‌های پخش نشده برمی‌دارد و می‌تواند آن را در میان ورق‌های دست خود قرار دهد، یا آن را کنار بگذارد و سراغ دومین کارت برود که مجبور خواهد بود آن را در ورق‌های خود قرار دهد. در هرصورت، بازیکن یا کارت اول را برداشته و کارت دوم را کنار می‌گذارد، و یا ورق اول کنار می‌گذارد و به اجبار کارت دوم را برمی‌دارد؛ به همین ترتیب بازیکن بعدی هم این‌ کار را انجام می‌دهد و این روند ادامه پیدا می‌کند تا جایی که هر بازیکن 13کارت داشته باشد.

تصمیم این که کارت اول را بردارید یا منتظر کارت بعدی باشید، چیزی است که بازی را هیجان‌انگیز می‌کند. گاهی ممکن است ورق باارزشی را از دست دهید چراکه تصمیم به برداشت ورق اول گرفته بودید. نکته این‌جاست که رقیب شما هرگز نباید هیچکدام از کارت‌هایی که کنار گذاشته‌اید را مشاهده کند.

نحوه انجام بازی

حاکم اولین ورق را بازی می‌کند و بازیکن بعدی باید بازی را براساس خال قبلی پیش ببرد. اگر بازیکن کارتی از خال زمینه نداشته باشد، می‌تواند هر کارت دیگری را بازی کند. باارزش‌ترین ورق خال حکم، برنده دور است و اگر ورقی از حکم بازی نشده باشد، دور برای بازیکنی است که باارزش‌ترین کارت را بازی کرده باشد. برنده دور، آغازکننده دور بعدی خواهد بود.

محاسبه امتیازات

-اولین بازیکنی که 7دور را ببرد، برنده این دست از بازی خواهد بود و یک امتیاز می‌گیرد.
-اگر حاکم 7دور را درصورتی ببرد که بازیکن حریف هیچ دوری را نبرده باشد، به‌جای یک امتیاز، 2امتیاز می‌گیرد و اگر چنین اتفاقی برای رقیب حاکم بیفتد، 3امتیاز خواهد گرفت.
-اولین بازیکن 7امتیازی، برنده بازی خواهد بود.
-حاکم در صورتی حاکم دست بعد خواهد ماند که دست را برده باشد و در غیر این‌صورت بازیکن رقیب حاکم دست بعد خواهد شد.

واژه‌نامه

• کوت: بردن 7دور در یک دست درحالتی‌که تیم یا بازیکن رقیب هیچ دوری را نبرده باشد، کوت نامیده می‌شود و 2امتیاز دارد.
• حاکم کوتی: شرایطی که در آن بتوانید حاکم (یا تیم حاکم) را کوت کنید، حاکم کوتی نام دارد و 3امتیاز خواهد داشت.
• حکم لازم: بازی‌کردن کارتی از خال حکم که سایر بازیکنان را مجبور به آوردن کارت‌های خال حکم می‌کند.
• بریدن: برنده‌شدن در یک دور با بازی‌کردن ورقی از خال حکم، درحالی‌که ورقی از خال زمینه ندارید.
• رد کردن: اگر حکم لازم باشد و ورقی از خال حکم نداشته باشید، باید ورقی از خال دیگر بازی کنید و به اصطلاح حکم را رد کرده‌اید.
• پایین آمدن: انداختن کارت بی‌ارزش، در شرایطی که می‌دانید هم‌تیمی شما برنده دور خواهد بود.
• بالا آمدن: بازی‌کردن یا انداختن ورقی که ارزش بالایی دارد، تا نفر بعدی (رقیب) را مجبور کنید که ورق بالاتری را بازی کند.