معرفی، آموزش و بررسی بازی اسپایت و مالیس (Spite and Malice)

اسپایت و مالیس (Spite and Malice) یک نوع بازی پیشنس رقابتی (سولیتر – solitaire) برای دو بازیکن است. این بازی به موش و گربه نیز معروف است. هر دو بازیکن تلاش می‌کنند تا اولین کسانی باشند که از شر انبوه “کارت‌های پرداخت” خلاص شوند. بازیکنان این کارت‌ها را در چیدمان مرکزی که با آس شروع شده‌ و به ترتیب رو به بالا تا شاه ادامه می‌یابد، بازی می‌کنند. اسپایت و مالیس مانند بازی اسپیت (Spit) یا ریسینگ دمون (Racing Demon) یک رقابت همزمان نیست؛ بلکه  بازیکنان به نوبت کار خود را انجام می‌دهند.

نسخه‌های مختلفی از اسپایت و مالیس در سراسر جهان وجود دارد. در ابتدا گزینه‌ای را که به نظر می‌رسد پرطرفدارترین نسخه این بازی است برای شما ارائه خواهیم داد. سپس برخی از انواع محبوب‌ دیگر را نیز شرح داده‌ و در نهایت نسخه نسبتاً متفاوتی را که در بیشتر کتاب‌های بازی ورقی دیده‌ می‌شود، توضیح خواهیم داد. پس پیشنهاد می‌کنیم همراه ادامه این مقاله از بیوکازینو باشید.

بازیکنان و تجهیزات بازی اسپایت و مالیس

اسپایت و مالیس در اصل یک بازی دو نفره است؛ توصیف این نسخه در ابتدا امری ساده‌تر است. نسخه‌های مربوط به تعداد بیشتری از بازیکنان در ادامه توضیح داده‌ می‌شوند. برای انجام بازی به دو بسته‌ کارت 52 تایی احتیاج داریم. کارت‌های هر بسته‌ از پایین به بالا به این صورت رتبه‌بندی می‌شوند: بی بی، سرباز، 10، 9، 8، 7، 6، 5، 4، 3، 2، آس همراه با شاه به عنوان کارت وایلد. خال کارت‌ها در این بازی اهمیتی ندارد.

تقسیم کارت، چیدمان و اصطلاحات

چیدمان بازی در نمودار زیر نشان داده‌ شده‌ است:

برای شروع بازی، هر دو بسته با هم بر زده شده و 20 کارت به صورت رو به پایین در هر بخش انبوه پرداخت (pay off) قرار می‌گیرد. 5 کارت دیگر به عنوان دست به هر بازیکن داده می‌شود. بقیه کارت‌ها هم رو به پایین در بین بازیکنان قرار می‌گیرند تا بخش ذخیره (استوک) را تشکیل دهند. کارت بالایی در هر بخش پرداخت توسط هر بازیکن رو به بالا برگردانده شده و در بالا قرار داده‌ می‌شود. هر بازیکنی که کارت بالاتری را در این بخش نمایان کند در نوبت اول بازی خواهد کرد. اگر این دو کارت برابر باشند، هر دو بازیکن انبوه‌های پرداخت خود را بر زده‌ و یک کارت بالایی جدید را رو می‌کنند. در این مرحله بخش (پشته) مرکزی و بخش‌های جانبی همگی خالی هستند.

نحوه انجام بازی اسپایت و مالیس

هدف بازی این است که اولین کسی باشید که از شر تمام کارت‌های موجود در بخش انبوه پرداخت خود خلاص شده‌ و آن‌ها را در پشته‌های مرکزی بازی می‌کند. تنها کارت بالای انبوه پرداخت در هر زمان برای بازی در دسترس شما خواهد بود. وقتی موفق شدید کارت رویی را بازی کنید، کارت پرداخت بعدی را رو به بالا چرخانده و سعی کنید از شر آن خلاص شوید.

اولین کارت قرار گرفته‌ شده‌ در هر پشته مرکزی باید یک آس باشد؛ در ادامه هم 2، 3، و غیره به ترتیب در این مکان قرار می‌گیرند. هر کارتی که بازی می‌شود باید یکی بالاتر از کارت قبلی باشد. در یک زمان نمی‌توان بیش از سه پشته مرکزی داشت.

پشته‌های جانبی می‌توانند شامل کارت‌ها به هر ترتیبی باشند. هنگام بازی در یک پشته جانبی، می‌توانید کارت خود را در هر جنبی که انتخاب می‌کنید قرار دهید. تنها محدودیت این است که نمی‌توانید بیش از چهار پشته جانبی داشته باشید.

بازیکنی که کارت رویی بخش پرداختش بالاتر است در ابتدا بازی می‌کند. پس از آن بازیکنان یکی یکی نوبت خود را انجام می‌دهند. اگر کمتر از پنج کارت در دست دارید، نوبت خود را با کشیدن‌ کارت از بخش ذخیره (stock) شروع کنید تا تعداد کارت‌های دست خود را به پنج برسانید. در ادامه می‌توانید یک سری حرکات انجام دهید. حرکات ممکن عبارتند از:

1. بازی کردن‌ یک آس در پشته مرکزی خالی، یا بازی کردن‌ کارتی بالاتر از کارت نشان داده‌ شده‌ در پشته مرکزی؛ به عنوان مثال یک شش بر روی پنج، یا یک سرباز بر روی ده، صرف نظر از خال. کارت بازی شده‌ می‌تواند از دست شما، از بالای یکی از پشته‌های جانبی شما، یا از بالای بخش انبوه پرداخت شما باشد. این کارت باید به صورت رو به بالا در بالای پشته مرکزی بازی شود.
2. بازی یک کارت از دست خود به صورت رو به بالا بر روی یکی از پشته‌های جانبی خودتان. این منجر به پایان یافتن‌ نوبت شما خواهد شد. یک بازیکن نمی‌تواند بیش از چهار پشته جانبی جداگانه در یک زمان داشته باشد. اگر پشته‌های جانبی خالی ندارید، باید کارت خود را در یکی از پشته‌های جانبی که از قبل حاوی کارت است، قرار بدهید. کارتی را که می‌پوشانید موقتاً برای بازی در دسترس نیست.

شما می‌توانید هر تعداد کارت را در پشته مرکزی بازی کنید؛ با این حال به محض اینکه یک کارت را در پشته جانبی بازی کردید، نوبت شما به پایان می‌رسد و حریف شما باید بازی کند.

توجه داشته باشید که هرگز نمی‌توانید یک کارت پرداخت را در یک پشته جانبی بازی کنید. یا این که یک کارت را از یک پشته به پشته دیگری منتقل کنید؛ انتقال کارت از پشته مرکزی به هر جایی امری غیر مجاز است.

شاه‌ها کارت‌های وایلد (وحشی) هستند و قابلیت این را دارند که نمایش دهنده هر کارتی باشند. شما می‌توانید یک شاه را بدون این که متعهد شوید که چه چیزی را نشان می‌دهد، در یک پشته جانبی قرار دهید. هنگامی که یک شاه در پشته مرکزی قرار می‌گیرد، نشان دهنده‌ یک کارت بالاتر از کارتی است که آن را پوشش داده‌ است.

اگر در حین نوبت خود، موفق به بازی کردن هر پنج کارت از دست خود بدون نیاز به بازی کردن در پشته جانبی شدید، بلافاصله پنج کارت دیگر از استوک (ذخیره) ‌کشیده و به بازی ادامه می‌دهید.

در صورتی که توانستید یک پشته مرکزی را با بازی یک بی بی (یا یک شاه به نمایندگی از یک بی بی) کامل کنید، حریف شما پشته تکمیل شده‌ را بر زده و در بخش ذخیره (استوک) قرار می‌دهد. با این کار یک فضای جدید در بخش پشته مرکزی ایجاد می‌شود و شما می‌توانید به بازی ادامه دهید.

پایان بازی

بازی زمانی به پایان می‌رسد که شخصی با بازی آخرین کارت از انبوه پرداخت خود در پشته مرکزی برنده بازی شود. بازی همچنین می‌تواند در صورت تمام شدن کارت‌های موجود در بخش ذخیره به پایان برسد که در این صورت نتیجه مساوی است.

بیش از دو بازیکن

اسپایت و مالیس را می‌توان به راحتی برای هر تعداد بازیکن تطبیق داد. بازی در جهت عقربه‌های ساعت انجام می‌شود. بسته به تعداد بازیکنان و تعداد کارت‌هایی که در بخش انبوه‌های پرداخت قرار می‌دهید، ممکن است نیاز باشد که کارت‌های بیشتری به بازی اضافه‌ شوند. برای مثال برخی از افراد با یک دک برای هر بازیکن بازی می‌کنند. برخی به نحوی بازی می‌کنند که تعداد پشته‌های مرکزی یکی بیشتر از تعداد بازیکنان باشد؛ یعنی چهار پشته برای سه بازیکن، پنج پشته برای چهار بازیکن و غیره.

چهار نفر می‌توانند به عنوان شریک بازی کنند. شش نفر می‌توانند سه تیم دو نفره را تشکیل دهند. شرکا روبروی یکدیگر می‌نشینند. شما می‌توانید در نوبت خودتان از بخش پرداخت و یا پشته‌های جانبی شریکتان بر روی پشته‌ مرکزی بازی کنید، اما تنها می‌توانید کارت را در پشته‌های جانبی خودتان دور بریزید. بازی تا زمانی ادامه می‌یابد که یک تیم با بازی کردن همه کارت‌های هر دو بخش انبوه پرداخت خود برنده شود.

انواع نسخه‌های بازی اسپایت و مالیس (Spite and Malice)

تعداد پشته‌های مرکزی

برخی از بازیکنان با تعداد نامحدودی از پشته‌های مرکزی بازی می‌کنند. با این حال هیچ گاه بیش از چهار پشته جانبی برای هر بازیکن قرار داده‌ نمی‌شود. در این وضعیت، نیازی به حذف سریع پشته‌های تکمیل شده‌ مرکزی نیست. درعوض، شما می‌توانید بر سر صبر کردن تا تمام شدن موجودی توافق کنید.

برخی افراد با اعمال محدودیت‌های دیگری در تعداد پشته‌های مرکزی بازی می‌کنند، برای مثال حداکثر چهار پشته.

بازی اجباری آس

برخی به نحوی بازی می‌کنند که آس‌ها را نمی‌توان در دست نگه‌ داشت و باید بلافاصله پس از کشیده‌ شدن‌ در پشته مرکزی بازی شوند. همچنین یک آس که در بخش پرداخت شما ظاهر می‌شود باید فوراً در مرکز بازی شود. در این نسخه هیچ محدودیتی در تعداد پشته‌های مرکزی وجود ندارد.

بارگیری بخش انبوه پرداختی حریف

در این نسخه که توسط هنری لی گزارش شده‌ است، جابه‌جایی کارت از بالای انبوه پرداخت یا بازی یک کارت از دست خود به بالای انبوه پرداخت حریف امری مجاز است. کارت باید از همان خال و یک رتبه بالاتر یا پایین‌تر از کارتی باشد که روی آن قرار داده‌ شده‌ است. به عنوان مثال اگر کارت بالای انبوه پرداخت حریف شما یک دل 8 است، شما می‌توانید یک دل 9 یا یک دل 7 را بر روی آن قرار دهید. گاهی اوقات ممکن است به این ترتیب یک سری کارت به حریف خود بدهید.

توجه داشته‌ باشید که شما مجاز به بارگذاری کارت‌ها از انبوه‌ دور ریز خود بر روی بخش پرداخت حریفتان نیستید؛ کارت باید از بالای بخش پرداخت یا از دست شما خارج شده‌ باشد. از آنجایی که این نسخه با پشته‌های مرکزی نامحدود و بازی اجباری آس انجام می‌شود، این سوال که آیا می‌توان آس‌ها را روی شاه‌ها بارگذاری کرد یا برعکس، مطرح نیست.

اندازه انبوه پرداخت

برخی از افراد با تعداد کارت‌های متفاوتی در بخش انبوه پرداخت اولیه بازی می‌کنند، به عنوان مثال 21 یا 25.

پخش پشته‌های جانبی

برخی از افراد ترجیح می‌دهند تا کارت‌های پشته‌های جانبی را به جای مربع به نحوی در زیر هم قرار بدهند تا بازیکنان بتوانند کارت‌های مدفون شده‌ در پشته‌ها را ببینند. این امر موجب می‌شود که نیازی به به خاطر سپردن آن‌ها نباشد.

حل بن بست‌ها

برخی از افراد به نحوی بازی می‌کنند که اگر ذخیره‌ تمام شد، برنده بازیکنی است که کمترین کارت را در انبوه پرداخت خود باقی گذاشته‌ باشد. تنها در صورتی که انبوه‌های پرداختی دارای تعداد کارت برابر باشند، نتیجه مساوی می‌شود.

بازی با جوکرها

برخی افراد جوکرها را در اسپایت و مالیس در دک قرار می‌دهند. جوکرها در این نسخه کارت‌های وایلد هستند و می‌توانند نمایش دهنده هر کارتی باشند. برخی به نحوی بازی می‌کنند که شاه‌ها نیز در نقش وایلد باقی بمانند. دیگر افراد به نحوی بازی می‌کنند که فقط جوکرها کارت وایلد باشند. در چنین روندی 13 کارت برای تکمیل هر پشته مرکزی مورد نیاز است که به شاه خاتمه می‌یابد.

محدودیت در استفاده از کارت‌های وایلد

در برخی نسخه‌ها از کارت وایلد (شاه یا جوکر در صورت استفاده‌) نمی‌توان برای نشان دادن‌ آس استفاده‌ کرد. برخی دیگر هم به نحوی بازی می‌کنند که یک کارت وایلد نتواند نشان دهنده آس یا هفت باشد.

نحوه امتیاز دهی

جفری جیکوبز پیشنهاد می‌کند که در صورت انجام یک سری بازی، می‌توان از سیستم امتیازدهی که در «نسخه کتاب» در زیر درج شده‌ است استفاده‌ کرد (بازی اختصاصی Skip-Bo نیز از سیستم مشابهی استفاده‌ می‌کند.) برنده یک دست 5 امتیاز برای بردن‌ دست به اضافه 1 امتیاز برای هر کارت باقی مانده‌ در انبوه پرداخت حریف کسب می‌کند. به عنوان مثال، اگر برنده‌ شوید و حریفتان شش کارت داشته‌ باشد، 11 امتیاز کسب می‌کنید (5 امتیاز برای بردن‌ دست به اضافه 6 امتیاز برای کارت‌های باقیمانده‌ در دست حریف). در بن بست، بازیکنی که کارت‌های کمتری دارد، به اندازه تفاوت بین تعداد کارت‌های باقی مانده‌شان امتیاز می‌گیرد. برنده می‌تواند اولین بازیکنی باشد که به یک امتیاز هدف مانند 50 می‌رسد.

نسخه ماساچوست

بنجامین آرنولدی نسخه نسبتا متفاوتی از بازی را که در ماساچوست انجام می‌شود توضیح داده‌ است. تفاوت‌های اصلی عبارتند از:

1. انباشت‌های پرداخت تنها شامل 14 کارت در شروع هستند.
2. در شروع بازی یک کارت رو به بالا در هر پشته جانبی قرار داد‌ه می‌شود.
3. بلافاصله قبل از دور انداختن کارت به پشته جانبی که منجر به به پایان رسیدن نوبت شما می‌شود، ‌باید یک کارت از دست خود را بر روی هر یک از پشته‌های خالی خود بازی کنید. اگر کارت‌های کافی برای تکمیل نوبت خود در دست ندارید، پنج کارت جدید از بخش ذخیره کشیده و نوبت جدیدی را شروع کنید.

نسخه کتاب اسپایت و مالیس

نسخه‌های توصیف‌شده از بازی اسپایت و مالیس در کتاب‌های ورق معمولاً با نسخه‌های توصیف ‌شده در این صفحه متفاوت هستند. تفاوت‌های اصلی در نسخه کتاب به شرح زیر است:

بازیکنان و کارت‌ها

همیشه دو بازیکن در بازی وجود دارد. دو دک در طول بازی با هم بر زده می‌شوند، اما باید برای هر بازی جدید از هم جدا شوند. برای ایجاد این امکان، باید تصویر پشتی دو دک با هم متفاوت باشد. دک A یک بسته کارت استاندارد 52 است. دک B دارای 52 کارت معمولی به اضافه 4 جوکر است که در مجموع 56 کارت را می‌سازند. بسته A رو به پایین تقسیم می‌شود تا دو انبوه پرداخت 26 کارتی را تشکیل بدهد. به هر بازیکن یک دست پنج کارتی از بسته B داده می‌شود و بقیه بسته B به صورت رو به پایین قرار می‌گیرد تا بخش ذخیره را تشکیل دهد.

محدود شدن دور انداختن به پشته‌های جانبی

هر کارتی می‌تواند در یکی از پشته‌های جانبی خالی بازی شود. اگر یک پشته جانبی تا پیش از این حاوی یک کارت یا کارت‌هایی باشد، کارتی که در بالای آن بازی می‌شود باید برابر یا یک رتبه کمتر از کارت نمایش داده شده باشد. برای مثال روی هفت می‌توانید هفت یا شش بازی کنید. وقتی در یک پشته جانبی کارت بازی کنید، نوبت شما به پایان می‌رسد. با این حال در صورت تمایل می‌توانید تصمیم بگیرید که نوبت خود را بدون بازی کردن کارت در پشته جانبی به پایان برسانید. در واقع ممکن است مجبور شوید بدون دور انداختن کارت در پشته کناری بازی را پایان دهید، زیرا ممکن است کارتی نداشته باشید که مناسب این کار باشد.

استفاده از جوکرها

جوکر می‌تواند نمایش دهنده هر کارتی به جز آس باشد. شما می‌توانید یک جوکر را بدون اینکه متعهد شوید که کدام یک از رتبه‌های احتمالی را نشان می‌دهد، بر روی یکی از پشته‌های جانبی قرار دهید. به عنوان مثال، اگر یک پشته جانبی دارای یک نه و به دنبال آن دو جوکر در بالا باشد، کارت بعدی که روی این بخش قرار می‌گیرد می‌تواند شش باشد (جوکرها را به عنوان یک هشت و یک هفت در نظر گرفت)؛ یا می‌توان به عنوان هفت، هشت و نه (هر دو جوکر به عنوان نه در نظر گرفته شوند) محاسبه کرد.

هنگامی که یک جوکر در پشته مرکزی بازی می‌شود، باید ارزش بالاتری از کارتی را که پوشش می‌دهد، نمایش دهد. از جوکر نمی‌توان برای شروع ساخت یک پشته مرکزی استفاده کرد، زیرا جوکر نمی‌تواند نشان دهنده آس باشد. جوکر می‌تواند ارزش خود را در صورت لزوم وقتی که از یک پشته جانبی به یک پشته مرکزی جا به جا می‌شود، تغییر دهد.

محدودیت‌های آس و دو

اگر یک آس یا دو در بالای انبوه پرداخت یا یکی از پشته‌های جانبی شما قابل مشاهده است، به محض اینکه نوبتش شد باید بر روی یکی از پشته‌های مرکزی بازی شود. اگر بیش از یک کارت این چنینی دارید، می‌توانید انتخاب کنید که کدام کارت را اول بازی کنید. جوکرها تحت تأثیر این محدودیت قرار نمی‌گیرند. شما هرگز مجبور نیستید جوکر را در مرکز به عنوان 2 بازی کنید، حتی اگر بر روی 2 در یکی از پشته‌های جانبی شما باشد.

تعداد پشته‌های مرکزی

برخی از نسخه‌ها امکان داشتن تعداد نامحدودی از پشته‌های مرکزی را به شما می‌دهند. برخی دیگر محدودیت چهار را در این بخش اعمال می‌کنند.

گذر و بن بست

اگر نمی‌توانید یا نمی‌خواهید در نوبت خود هیچ کارتی را بازی کنید، می‌توانید پاس بدهید و حریف شما دوباره بازی کند. گاهی اوقات حریف شما نیز نمی‌تواند یا نمی‌خواهد حرکتی را انجام دهد. در چنین روندی یک بحث به وجود می‌آید. اگر هیچ یک از بازیکنان آماده شکستن بن بست نباشد، بازی در این مرحله به پایان می‌رسد. برخی می‌گویند که اگر هر بازیکنی در دست مخفی خود دارای یک آس و یا 2 باشد که بتوان آن را در مرکز بازی کرد، باید یک کارت این چنینی را بازی کند تا از بن بست خارج شود.

برخی دیگر هم می‌گویند که وقتی بازی به بن بست می‌رسد، به جای پایان دادن به بازی، تمام کارت‌های موجود در دست و روی میز بازیکنان، به جز انبوه‌های پرداخت باقی مانده با هم بر زده شده و دو دست پنج کارتی جدید به بازیکنان داده شود. بدین صورت بازی ادامه خواهد یافت.

امتیاز دهی

اگر می‌خواهید بازی را به صورت امتیازی انجام دهید، برای بازی کردن همه کارت‌های پرداختی خود 5 امتیاز، به ‌علاوه یک امتیاز برای هر کارت باقی‌مانده در انبوه پرداخت حریف به‌ دست خواهید آورد. اگر بازی با بن بست به پایان برسد، بازیکنی که انبوه پرداختی باقی مانده کوچک‌تری را در اختیار دارد، به میزان تفاوت تعداد کارت‌هایش با حریف امتیاز خواهد گرفت.