معرفی و بررسی بازی کارتی روندا (Ronda)

روندا یک بازی فیشینگ است که در مراکش و نواحی اطراف آن به‌خصوص شمال مراکش رایج و محبوب است. بنابراین بیشتر اصطلاحات فنی بازی به چندین زبان جایگزین هم وجود دارد: فرانسوی، اسپانیایی و عربی.
روندا (Ronda) با بسته 40 کارتی اسپانیایی بازی می‌شود و هدف این است که با بازی کردن کارت‌های مشابه کارت‌های روی میز، کارت‌هایی را از روی میز جمع کنید.

در این مقاله به معرفی و بررسی این بازی کارتی می‌پردازیم. پس همراه بیوکازینو باشید.

بازیکنان و کارت‌ها

در این بازی از پک 40تایی کارت‌های اسپانیایی استفاده می‌شود. این پک دارای 4 خال است: کلاب (Khal)، کوپا (Copa)، چبادا (Chbada/ Swords) و کوین (dinar/dhab). در هر خال کارت‌ها از 1 تا 7، و از 10 تا 12 شماره‌گذاری شده‌ است. توجه داشته باشید که در این بازی 10 در مجاورت 7 در نظر گرفته‌ می‌شود. 10، 11 و 12 جک، اسب و کینگ هستند. برخی از پک‌های کارت اسپانیایی شامل 8 و 9 نیز می‌شوند، اما این کارت‌ها دربازی روندا استفاده نمی‌شوند.

بازی معمولاً به صورت دونفره یا چهارنفره که به عنوان پارتنر و به صورت تیمی بازی می‌کنند و پارتنرها مقابل یکدیگر می‌نشینند انجام می‌شود. امکان بازی با 3 بازیکن نیز وجود دارد. تمام مراحل بازی در خلاف جهت عقربه‌های ساعت انجام می‌شود.
ممکن است از چیپ‌ها برای ثبت امتیازات استفاده شود. استفاده از چیپ‌ها در یک ستون مشخص شروع می‌شود و هر بازیکن یا هر تیم، وقتی یک امتیاز به دست می‌آورد یک چیپ می‌گیرد. همچنین یک روش جایگزین برای ثبت امتیاز وجود دارد که با جابه‌جاکردن کارت‌هاست – به قسمت تغییرات در ورژن‌های مختلف بازی مراجعه کنید.
از آنجایی که خال‌ها در این بازی اهمیتی ندارند، می‌توان در صورت لزوم از یک پک ورق انگلیسی-آمریکایی (پوکر) به صورت تغییریافته بازی کرد که 8، 9 و 10 از آن حذف می‌شود تا ورق بعد از 7، جک باشد.

توزیع کارت‌ها و روش بازی

کارت‌ها بر می‌خورند و فردی که سمت چپ دیلر است، کارت‌ها را کات می‌کند. سپس دیلر به هر بازیکن یک دسته سه کارتی می‌دهد که این کار از حریف دست راست او شروع می‌شود، در خلاف جهت عقربه‌های ساعت دور میز می‌چرخد و آخرین نفری که کارت دریافت می‌کند، خود دیلر است. چهار کارت بعدی در وسط میز قرار می‌گیرند رو به بالا چرخانده می‌شوند.

چهار کارت ابتدایی باید همگی دارای رتبه‌های متفاوتی باشند و نباید یک دنباله چهار کارته را تشکیل دهند (مانند 6-7-10-11). اگر یک جفت در دست یا روی میز وجود داشته باشد، کارت دوم جفت به پک برمی‌گردد و یک کارت جایگزین پخش می‌شود. اگر چهار کارت یک دنباله را تشکیل دهند، آخرین کارت به پک برگردانده‌ می‌شود و یک کارت جایگزین پخش می‌شود.
بازیکن سمت راست دیلر ابتدا بازی می‌کند و نوبت بازی در خلاف جهت عقربه‌های ساعت می‌چرخد. هر نوبت شامل بازی یک کارت روی میز و احتمالا جمع کردن برخی از کارت‌هایی است که روی میز وجود دارند. کارت‌های گرفته‌ شده‌ رو به پایین، و در مقابل بازیکنی که آنها را گرفته‌، قرار می‌گیرند. وقتی بازی چهارنفره باشد، پارتنرهای یک تیم کارت‌هایی را که با هم گرفته‌اند در یک دسته نگه می‌دارند.

هنگامی که همه بازیکنان سه کارت خود را بازی کردند، دیلر از کارت‌های پخش نشده‌، یک دسته سه کارتی دیگر را به آنها می‌دهد (اما کارت دیگری روی میز قرار داده نمی‌شود) و بازی ادامه می‌یابد. هنگام پخش دسته‌های سه کارتی نهایی، دیلر باید به بازیکنان هشدار دهد که دیگر کارتی وجود ندارد. هنگامی که بازیکنان سه کارت آخر خود را بازی کردند، بازی به پایان می‌رسد. امتیاز کارت‌های گرفته شده‌ محاسبه‌ می‌شوند و برای دور بعدی بازی نوبت دیلر به سمت راست می‌چرخد.

روندا و ترینگا

پس از هر سری توزیع کارت، بازیکنان به دستان خود نگاه می‌کنند و اگر یک جفت کارت با رنک مساوی داشته باشند “روندا” یا اگر سه کارت دارند “ترینگا” (یا ترینگلا) را اعلام می‌کنند. ارزش هر روندا 1 امتیاز و هر ترینگا 5 امتیاز است. رنک کارت‌ها در روندا یا ترینگا اعلام نمی‌شود. اگر بیش از یک بازیکن روندا یا ترینگا داشته باشد، بازیکنی که بهترین ترکیب را دارد، امتیاز همه آنها را می‌گیرد. در این صورت برنده مشخص می‌شود و امتیازها به محض بازی کردن کارت‌های کافی برای مشخص کردن بهترین کارت، به آنها تعلق می‌گیرد. هر ترینگا، روندا را شکست می‌دهد، و بین دو روندا یا ترینگا، ترکیب با کارت‌های دارای رنک بالاتر برنده می‌شود (12 بیشترین و 1 کمترین است). در صورت تساوی برای بهترین‌ها بین حریفانی که روندای مساوی دارند، امتیازها به طور مساوی بین آنها تقسیم می‌شود و نیم امتیاز به پایین گرد می‌شود.

به عنوان مثال اگر دو بازیکن روندا داشته باشند، بازیکنی که جفت بالاتری دارد 2 امتیاز (1+1) برنده می‌شود. اگر یکی از بازیکنان روندا و دیگری ترینگا داشته باشد، ترینگا 6 امتیاز (5+1) خواهد گرفت. اگر هر دو بازیکن ترینگا داشته باشند، بازیکنی که عدد بالاتری دارد 10 امتیاز (5+5) برنده می‌شود. اگر‌ فقط دو روندا با رنک مساوی وجود داشته باشند، هر کدام 1 امتیاز می‌گیرند. اگر بازیکن سومی روندای کمتری داشته باشد، برندگان باز هم هر کدام یک امتیاز می‌گیرند و اگر هر چهار بازیکن یک روندا داشته باشند، دو حریفی که بهترین ترکیب‌ها را دارند به صورت مساوی هر کدام 2 امتیاز می‌گیرند.
اگر روندا یا ترینگا دارید، باید قبل از بازی اولین کارت خود آن را اعلام کنید، در غیر این صورت اگر بعدا روندا یا ترینگای شما رو شود جریمه خواهید شد. گاهی اوقات بازیکنان ممکن است سعی کنند یک روندای کوچک را پنهان کنند تا از دادن‌ امتیاز آن به حریفی که یک روندای بهتر دارد اجتناب کنند. جریمه بازیکنی که مشخص شود روندایی دارد که اعلام نکرده، این است که 1 امتیاز به بازیکن یا تیم حریف تعلق می‌گیرد. برای ترینگای اعلام نشده این جریمه 5 امتیازی است.

مثال

بازیکن A یک روندا را اعلام می‌کند. بازیکن‌ B (حریفA) یک جفت 3 دارد اما روندا را اعلام نمی‌کند، زیرا انتظار دارد که روندای A بالاتر باشد. بازیکن A بلافاصله 1 امتیاز می‌گیرد. اگر A در هنگام بازی متوجه شود که B نیز یک جفت دارد،A  می‌تواند امتیاز دوم را کسب کند، که این امتیاز جریمه اعلام نکردن روندا توسط بازیکن A است. این امتیاز بدون توجه به این که آیا روندای A در واقع بالاتر (مثلاً 7) یا پایین‌تر (مثلاً 2) از B بوده محاسبه می‌شود. اگر جفت B مورد توجه قرار نگیرد،A  فقط امتیاز 1 را برای روندا در آن دست کسب می‌کند.
اگر بازیکنی یک روندا یا ترینگا را اعلام کند اما مشخص شود که آن را ندارد، هر امتیازی که برای روندا یا ترینگا به آن بازیکن تعلق می‌گیرد از بین می‌رود و یک جریمه به ترتیب 1 یا 5 امتیازی توسط حریف به‌دست می‌آید.

جمع کردن کارت‌ها

اگر کارتی را بازی می‌کنید که رنک آن با یکی از کارت‌های روی میز مطابقت دارد، آن کارت را جمع می‌کنید و هم کارتی را که بازی کرده‌اید و هم کارت جمع شده‌ را رو به پایین در مقابل خود قرار می‌دهید. (به عنوان مثال ورق 6، ورق 6 را جمع می‌کند). همچنین تمام کارت‌هایی را که بالاتر از جفت شما هستند و یا رنکی متوالی با رنک آن دارند را جمع می‌کنید. به عنوان مثال، اگر شما یک 6 را زمانی بازی کنید که ورق‌های 6، 7، 10 و 12 روی میز هستند، 6،6،7،10 را جمع می‌کنید، اما 11 از دست رفته دنباله را می‌شکند بنابراین ورق 12 روی میز باقی می‌ماند.
شما باید همیشه یک کارت را در نوبت خود بازی کنید، و اگر کارت شما با کارت روی میز مطابقت دارد، باید جفت و هر کارتی را که رنکی به ترتیب صعودی با رنک کارتتان دارد را جمع کنید. اگر کارتی بازی می‌کنید که با چیزی مطابقت ندارد، این کارت روی میز رو به بالا می‌ماند و در نوبت‌های بعدی برای جمع شدن در دسترس است.
اگر کارتی را که بازیکن قبلی بازی کرده است با بازی کردن یک کارت مساوی بگیرید، 1 امتیاز کسب می‌کنید. این حرکت را Este, Caida, Cao (اسپانیایی) و Taper (فرانسوی) می‌نامند و بازیکنی که این حرکت را انجام می‌دهد “یک” را اعلام می‌کند. در یک بازی با بیش از دو بازیکن، بازیکن بعدی اگر بتواند کارت سومی با همان رنک بازی کند، ممکن است “پنج” را اعلام کند- در عربی به آن بخمسه می‌گویند. سپس این بازیکن 5 امتیاز می‌گیرد و هر سه کارت را جمع می‌کند (به اضافه هر کارتی که با آنها دنباله‌ای را تشکیل دهد). مگر اینکه بازیکن چهارم نیز کارتی با آن رنک را بازی کند و “ده” را اعلام کند و هر چهار کارت را به اضافه 10 امتیاز جمع کند.

البته توجه داشته باشید که در صورتی که اولین کارتی که در دست جدید بازی می‌کنید با آخرین کارتی که دیلر در دست قبل بازی کرده مطابقت داشته باشد، نمی‌توانید آن را جمع کنید. همچنین هیچ امتیازی برای جمع کردن کارتی که تازه بازی شده‌ به عنوان بخشی از یک دنباله در نظر گرفته‌ نشده‌ است. به عنوان مثال اگر ورق 3 روی میز باشد، ورق 4 بازی می‌شود، و بازیکن بعدی هم 3 را بازی کند، جمع کردن 3 و 4 که به تازگی بازی شده‌، امتیازی به همراه ندارد.
اگر کارتی بازی شود که تمام کارت‌های روی میز را جمع کند، بازیکن یا تیمی که این کار را انجام داده‌ است 1 امتیاز دریافت می‌کند. به این حرکت Missa (فرانسوی)، Mesa (اسپانیایی) یا Lasha (عربی) گفته‌ می‌شود. اگر کارتی که برای جمع کردن کارت‌های میز استفاده می‌شود با کارتی که بازیکن قبلی بازی کرده مطابقت داشته باشد، امتیازهای caida نیز به دست می‌آیند، بنابراین بازیکن به جای “یک”، “دو” را اعلام می‌کند. بازیکن بعدی هم در صورت ایجاد یک سه‌گانه “شش” را اعلام می‌کند و بازیکن چهارم هم “یازده” را برای یک جهارگانه اعلام خواهد کرد-در صورت ایجاد شدن.
البته یک استثنا برای قانون فوق وجود دارد: هیچ امتیازی برای جمع کردن تمام کارت‌ها (missa/mesa/lahsa) با آخرین کارتی که دیلر در آخرین دست بازی کرده است، وجود ندارد. با این حال، این آخرین کارت می‌تواند طبق معمول برای este/caida/taper امتیاز بگیرد- اگر با کارتی که بازیکن قبلی بازی کرده مطابقت داشته باشد.
بعد از اینکه آخرین کارت بازی شد و دیگر کارتی برای توزیع وجود نداشت، هر کارتی که روی میز باقی می‌ماند توسط بازیکنی که آخرین کارت را جمع کرده، جمع می‌شود.

محاسبه امتیازات

در پایان بازی، کارت‌های موجود در ستون کارت‌های ضبط شده‌ هر تیم، شمارش می‌شود. در یک بازی دونفره یا چهارنفره، بازیکن یا تیمی که کارت‌های بیشتری دارد، به ازای هر یک کارتی که تعداد را بیشتر از 20 کارت کند، 1 امتیاز کسب می‌کند. (به عنوان مثال، اگر تیمی در حین بازی 26 کارت بگیرد، 6 امتیاز کسب می‌کند). در‌ یک بازی سه نفره، هر بازیکن با 14 کارت یا بیشتر، به ازای هر کارت بیش از 13، امتیاز کسب می‌کند.
وقتی یک تیم به امتیاز 41 می‌رسد، بلافاصله برنده بازی می‌شود. این می‌تواند در وسط بازی یا در پایان هنگام شمارش کارت‌ها اتفاق بیفتد.
توجه داشته باشید که اگر فقط یک بازیکن یا تیم، روندا یا ترینگا را اعلام کند، فوراً امتیاز آن را می‌گیرد و این موضوع می‌تواند باعث شود که بازی بدون آوردن‌ هیچ کارتی به تعیین برنده منجر شود. اگر دو حریف هر کدام یک روندا را اعلام کنند، به طوری که مشخص نباشد کدام یک بهتر است، کسب امتیازها تا زمانی که کارت‌های کافی برای تعیین بهترین کارت پخش شود به تعویق می‌افتد. در این حالت ممکن است بازی با caida یا mesa قبل از کسب امتیاز روندا به پایان برسد و امتیازات ronda در این حالت محاسبه نمی‌شود.

توجه داشته باشید که وقتی هر دو طرف نزدیک به برد هستند، ممکن است بازیکنی با اعلام روندایی که آن را ندارد، با روندای حریف مقابله کند تا امتیاز روندا را به تعویق بیندازد و قبل از اعلام نادرست‌بودن این روندا، احتمال برد توسط caida یا mesa را داشته باشد. این تاکتیک کاملا قانونی است. اگر بازی ادامه پیدا می‌کرد، حریف برای اعلام نادرستی روندا امتیاز می‌گرفت. اما این اتفاق تنها پس از اینکه کارت‌های کافی برای اثبات نادرست بودن اعلامیه بازی شود، می‌افتد. اگر بازیکنی که اعلامیه نادرستی را اعلام کرده‌‌ است، در عین حال به اندازه کافی امتیاز گرفته‌ باشد که بازی را برنده‌‌ شود، برد او معتبر است.

گاهی اوقات ممکن است یک بازیکن بتواند با به خاطر سپردن آنچه قبلاً بازی شده‌ است، متوجه شود که حریفی که یک روندا یا ترینگا را اعلام می‌کند نمی‌تواند واقعاً آنچه را که اعلام کرده است در دست داشته باشد. در چنین حالتی، بازیکن می‌تواند بدون منتظر ماندن برای پخش شدن کارت‌ها، اعلامیه را به چالش بکشد و کارت‌های گوینده باید نشان داده‌ شود. اگر اعلان واقعاً نادرست بود، گوینده امتیاز نمی‌گیرد و حریف گوینده امتیازات جریمه او را کسب می‌کند. اما اگر چالش اشتباه باشد، تیم گوینده بلافاصله برنده بازی می‌شوند. بنابراین اگر امتیازات اعلامی کافی باشد تا تیم گوینده بازی را قبل از بازی کردن‌ کارت‌ها برنده شود، ارزش دارد که زودتر به چالش کشیده‌ شود. در غیر این صورت، بهتر است که منتظر بمانید تا کارت‌ها بازی شوند، در این زمان، هرگونه اعلام نادرست بدون هیچ ریسکی جریمه خواهد داشت.

مطالب مرتبط: معرفی و بررسی بازی کارتی اسپیت (Speed/Spit)

تغییرات در ورژن‌های مختلف بازی

بازی پیشرفته

دیلر در روندا از آخرین فرصت برای گرفتن امتیاز ناچیزی برخوردار است، که اغلب می‌تواند کارتی را که جفت آن هنوز در حال بازی است نگه دارد و در نتیجه آخرین کارت‌ها را از میز جمع کند. حریف سمت راست دیلر هم فرصت‌های کمتر برای este/caida/taper دارد. برای متعادل کردن این موضوع، برخی این وظیفه را به دیلر می‌دهند که با آخرین کارتی که بازی می‌شود، کارت‌ها را جمع کند.

• اگر دیلر 12 را به عنوان کارت نهایی جمع کند، طرف دیلر 5 امتیاز کسب می‌کند.
• اگر‌ وظیفه دیلر با جمع کردن ورق‌های 2-7، 10 یا 11 انجام شود، امتیاز خاصی وجود ندارد.
• اگر آخرین کارت دیلر با چیزی مطابقت نداشته باشد، یا اگر آخرین کارت دیلر 1 باشد، حریفان 5 امتیاز می‌گیرند.

جمع کردن کارت‌ها در مرحله نهایی با 1 بسیار آسان است، زیرا 1 ها را فقط می‌توان با 1 جمع کرد و بنابراین تقریباً همیشه جفت می‌شوند.

دست چهارکارتی بدون کارتی روی میز

در بازی چهار نفره، اولین توزیع کارت‌ها اغلب با چهار کارت برای هر بازیکن است و هیچ کارتی روی میز قرار داده نمی‌شود. در دست‌های بعدی طبق معمول به هر کدام سه کارت داده می‌شود. همچنین می‌توان بازی دو نفره را با توزیع چهارکارت شروع کرد و در ابتدا هم هیچ کارتی روی میز قرار نداد. هنگامی که دست‌های چهارکارته داده می‌شود، این امکان برای بازیکن وجود دارد که دو روندا را در دست داشته باشد که می‌تواند آنها را برای 2 امتیاز اعلام کند. اگر به بازیکنی چهارکارت با رنک یکسان داده شود، به عنوان دو روندا به حساب می‌آید، نه به عنوان یک ترینگا. اگر بازیکن آن را به عنوان یک ترینگا اعلام کند و اعلان نادرست تشخیص داده شود، طبق معمول امتیازهای کسب شده برای آن حذف شده و 5امتیاز به حریف یا حریفان داده می‌شود.

ثبت امتیازات با جابه‌جایی کارت‌ها

بسیاری از بازیکنان با انتقال کارت به جای استفاده از چیپ امتیاز را ثبت می‌کنند. بنابراین هنگامی که در حین بازی برای یک روندا، میسا، کایدا و غیره امتیاز به دست می‌آید، تعداد متناسبی از کارت‌ها از دسته کارت‌های جمع شده حریف گرفته می‌شود و به دسته بازیکنی که امتیاز را به دست آورده، اضافه می‌شود. اگر حریف هنوز به اندازه کافی کارت نگرفته باشد، این ورژن یک مشکل جزئی ایجاد می‌کند: در این مورد باید امتیاز را به خاطر بسپارید و در صورت موجود بودن کارت‌ها را منتقل کنید. در این نسخه امتیاز فقط در پایان بازی و زمانی که کارت‌ها شمارش می‌شود محاسبه می‌شود: در یک بازی دو یا چهارنفره، بازیکن یا تیمی با بیش از 20 کارت، 1 امتیاز به ازای هر کارت بیش از 20 کسب می‌کند.
در‌ یک بازی سه نفره، بازیکنی که میسا می‌گیرد از هر حریف یک کارت دریافت می‌کند. اما بازیکنی که یک کایدا را به ثمر می‌رساند، فقط از بازیکنی که کارت او را جمع کرده دریافت می‌کند. در پایان بازی، هر بازیکنی که بیش از 13 کارت داشته باشد به ازای هر کارت بیش از 13، یک امتیاز کسب می‌کند.

رنک رونداها و ترینگاها

برخی به این شکل بازی می‌کنند که مجموعه‌ای از آس‌ها (1ها) بالاترین روندا یا ترینگا هستند و پس از آن 12، 11 و غیره (2 کمترین است) قرار دارند.

تغییرات در امتیازدهی

تفاوت‌هایی هم در امتیازدهی‌ها وجود دارد. به عنوان مثال در مورد یک کایدا روی یک کایدا (بخمسه) برخی به این شکل بازی می‌کنند که بازیکن کارت اول، یک کارت جمع شده را به بازیکن کارت دوم می‌دهد و بازیکن کارت دوم پنج کارت را به بازیکن کارت سوم می‌دهد. برخی به این روش بازی می‌کنند که یک کایدا 1امتیاز ارزش دارد، بازی با کارت تطبیق سوم 6امتیاز ارزش دارد و اگر کارت بازیکن چهارم نیز با کارت قبلی مطابقت داشته باشد، امتیاز او 15 است. در برخی نسخه‌ها جریمه عدم اعلام روندا 5 امتیاز است، همانطور که برای اعلام نکردن یک ترینگا هم 5امتیاز جریمه می‌کنند.
برخی امتیاز تارگت را امتیازی غیر از 41 قرار می‌دهند؛ مثلا 25.

نرم‌افزارهای بازی روندا

می‌توانید برنامه Ronda مبتنی بر DOS را از zerioh.tripod.com دانلود کنید.
می‌توانید یک برنامه روندا را از Thanos Card Games دانلود کنید. این برنامه نسخه 4 نفره بازی است که البته فاقد امتیازهای روندا، ترینگا و کایدا است.

مطالب مرتبط: معرفی و بررسی بازی کارتی الونژوه (Eléwénjewé)